1.2 Veiligheids-, gezondheids- en milieufunctionaris (VGM-functionaris)

VCA 2017/6.0 vraagt in § 1.2 of er binnen het bedrijf een VGM-functionaris aangesteld is.

Deze vraag is een MUST-vraag voor VCA */**/P.

Met het aanstellen van een VGM-functionaris wil de VCA bereiken dat de coördinatie van VGM-aspecten bij de dagelijkse gang van zaken binnen het bedrijf goed is geregeld en tevens de inbreng van de nodige expertise daarbij is gewaarborgd.

Een VGM-coördinator is dan ook een werknemer die de werkgever bijstaat op het gebied van veiligheids-, gezondheid- en milieuaspecten binnen het bedrijf.

Vanuit de Arbowet (Nederland) of Wet en Codex Welzijn op het werk (België) is een werkgever verplicht om minimaal een Preventiemedewerker/Preventie-adviseur aan te stellen. In de praktijk wordt deze functionaris ook vaak aangesteld als VGM-functionaris voor de VCA.

We zien dat de termen VGM-functionaris, VGM-coördinator en Preventiemedewerker in de praktijk dan ook veel door elkaar worden gebruikt. Vaak houden bij grote bedrijven één of meer personen zich exclusief met VGM-zaken bezig, bij kleine bedrijven combineert de VGM-functionaris de aandacht voor VGM-zaken vaak met een andere functie.

Let wel op dat een Preventiemedewerker zich standaard vooral bezighoudt met Arbozaken. Een VGM-functionaris VCA heeft ook milieuzaken in zijn of haar takenpakket!

De VCA stelt een aantal minimumeisen:

De VGM-functionaris moet rechtstreeks rapporteren aan de directie
In het organogram moet de VGM-functionaris met naam zijn opgenomen
De VGM-functionaris moet aantoonbaar beschikken over relevante deskundigheid(1) of moet aantoonbaar een beroep doen op in- of externe deskundigen
Er moet een functieomschrijving zijn, waarin de taken, verantwoordelijkheden en bevoegdheden van de VGM-functionaris duidelijk zijn omschreven
Binnen de organisatie en op de werkvloer moet de VGM-functionaris bekend zijn

Ad 1. Indien er meerdere VGM-functionarissen zijn aangesteld, dient minstens één van hen beschikken over aantoonbare relevante deskundigheid.

Relevante deskundigheid

Onder relevante deskundigheid verstaat de VCA een opleiding als veiligheidskundige. Dit is nog ruim uitlegbaar. De VCA stelt dat de landen waar de werklocaties zich bevinden leidend zijn voor het bepalen van minimaal benodigde deskundigheid.

Voor Nederland:
MVK (Middelbare veiligheidskunde, opleiding toegelaten door Hobeon SKO)
Voor België:
de opleiding aanvullende vorming diensthoofden veiligheid niveau Il of preventieadviseur arbeidsveiligheid niveau ll.
Andere landen:
Er moet sprake zijn van een geaccepteerde opleiding of diploma zoals weergegeven in de actuele tabel op de websites (zie www.vca.nl en www.besacc-vca.be).
Afwijkende diploma's moeten door een daarvoor bevoegde instantie beoordeeld worden op gelijkwaardigheid. Deze beoordeling dient voorafgaand aan de toepassing goedgekeurd te worden door de SSVV en vzw CSM.

Beroep op in-/externe deskundigheid:

Indien een beroep wordt gedaan op in-/externe deskundigheid, moet de VGM-functionaris zelf tenminste beschikken over een diploma VOL-VCA.

Tevens moet de daadwerkelijke inzet van de in-/externe deskundige aantoonbaar te zijn (minimaal éénmaal per certificatieperiode).

Documenten:

De volgende zaken moeten worden getoond:

Organogram
(waarin de VGM-functionaris(sen) met naam wordt(worden) genoemd èn waaruit rechtstreekse toegang tot de directie blijkt
Functieomschrijving van de VGM-functionaris
Diploma's, attesten en getuigschriften, etc. van de VGM-functionarissen en/of in-/externe deskundigen

Let op:

Een aantal regels zijn cursief geschreven. Dit betekent dat de auditor die uitgebreid moet omschrijven zijn/haar auditrapport.

Adder(tje) onder het gras

De SSVV heeft besloten dat de VCA 2017/6.0 als een managementsysteem onder accreditatie moest vallen. Dit betekent dat de (veel strengere) eisen uit de NEN-EN-ISO-IEC 17021 zijn gaan gelden en dat tevens de eisen uit document IAF MD-22 van toepassing zijn op de VCA.

Let op! Die eisen zijn niet verwerkt in de VCA-lijst, maar hebben grote invloed, zeker op paragraaf 1.2!

Het speelt in het bijzonder bij MD-22 §G 9.4.4.2, waarvan de relevante punten worden toegelicht.

G 9.4.4.2 Het auditteam zal het volgende personeel moeten interviewen:

i) het management met wettelijke verantwoordelijkheid voor gezondheid en veiligheid op de werkplek

ii) de vertegenwoordiger(s) van de medewerkers met wettelijke verantwoordelijkheid voor gezondheid en veiligheid op de werkplek,

[..]

Ad. i. De eerstverantwoordelijke voor de veiligheid en gezondheid op de werkvloer is de werkgever. Het management in dit kader is dan ook de (algemeen) directeur of zijn aangewezen vertegenwoordiger (bijv. de QHSE - / KAM – manager).

Ad. ii. Dit is de preventiemedewerker. Wettelijk: Het aanstellen van (minstens) één preventiemedewerker is voor elk bedrijf verplicht. Bij een bedrijf met minder dan 25 medewerkers mag de werkgever dit zelf zijn. In alle gevallen moet de ondernemingsraad (OR) of personeelsvertegenwoordiging (PVT) instemmen met de benoeming van de persoon en de positie van de preventiemedewerker.

Conclusie van dit deel van de paragraaf:
door de preventiemedewerker ook te benoemen als VGM-functionaris sla je twee vliegen in één klap!